بررسی عوامل موثر در طراحی و معماری محیط کار بر افزایش رضایت شغلی و آرامش روانی کارکنان

Investigating How to Increase Job Satisfaction and Mental Peace in Employees by Examining Effective Factors in the Design and Architecture of Their Work Environment

نویسندگان :

آرمان کفائی نژاد¹، آتنا طهماسبی²،
موسسه آموزش عالی عطار(مسئول)¹، دانشگاه شهید باهنر کرمان²
تعداد صفحات : 20
چکیده :

امروزه محیط کاری در ساختمان‌های اداری بیش از گذشته اهمیت پیدا کرده‌ا‌ند. از این‌رو، توجه به چگونگی طراحی محیط کار مورد توجه معماران و کارشناسان مدیریت قرار گرفته‌است. کارمندان بیش از یک سوم زمان روزانه خود را در فضای محل کار خود سپری می‌کنند. از این‌رو، راهکارهای مناسب در جهت تامین خواسته‌های جسمی و روحی و بالا بردن آسایش در فضاهای کاری کارمندان ضروری است. شرایط کالبدی ساختمان اداری نقش عمده‌ای در رضایت‌مندی و راحتی کارکنان دارد.بنابراین طراحان باید در ابتدا تمامی زوایای طراحی را بررسی و آنالیز نمایند و بعد اقدام به طراحی کند؛ چراکه رعایت تمامی این عوامل محیطی باعث ایجاد فضایی مناسب و کارآمد می‌شود و عدم توجه به این عوامل و طراحی نادرست، باعث ایجاد اضطراب شغلی و پایین آمدن راندمان کاری خواهد شد. معماران هميشه بر آن باور بوده‌اند تا فضاهايي مطلوب جهت استفاده مردم خلق نمایند. بنابراين اطلاع داشتن از شيوه رفتار انسان درون فضاهای اداری به عنوان يكي از اصول طراحي اهميت ويژه‌اي مي‌يابد. يكي از علومي كه در اين زمينه مطرح مي‌گردد، روان‌شناسي محيطي است كه با توجه قرار دادن ارزش‌ها، نگرش‌ها و احتياجات انسان به بررسي رابطه او با محيط كالبدي و تاثيرات اين دو بر يكديگر مي‌پردازد. در این پژوهش، تلاش گردیده‌است به بررسی فاکتورهای محیطی و تاثیرگذار در طراحی فضاهای اداری و تاثیر آن بر رضایت شغلی و آرامش روانی کارکنان بپردازیم.

چکیده انگلیسی :

Nowadays, the working environment in office buildings is more significant than it was in the past. Architects and management experts have focused on designing the work environment. The workplace is where employees spend over a third of their daily time. To meet the physical and mental needs of employees and enhance their comfort in their working spaces, appropriate solutions are necessary. The employees’ satisfaction and comfort are greatly influenced by the physical condition of the office building. Therefore, the designers must first check and analyze all the design angles and then proceed to design; Because complying with all these environmental factors will create a suitable and efficient environment, and not paying attention to these factors and incorrect design will cause job anxiety and lower work efficiency. Architects have always been dedicated to creating spaces that are desirable for people to use. It is important to understand human behavior in office spaces as a design principle. One of the sciences that are proposed in this field is environmental psychology, which takes into consideration the values, attitudes, and needs of humans and investigates their relationship with the physical environment and the effects of these two on each other. The aim of this research is to investigate environmental factors. The design of office spaces has a significant impact on job satisfaction and mental peace for employees.

موضوع : مقاله
کلمات کلیدی : محیط کاری، فضاهای اداری، رضایت‌مندی شغلی، سلامت روان
کلمات کلیدی انگلیسی: work environment, office spaces, job satisfaction, mental health
مراجع :
ایروانی، محمود و خداپناهی، محمد کریم. (1387). روان‌شناسی احساس و ادراک. تهران: سمت. باقی نصر آبادی، علی و شادالویی، نوریه. (1389). «نقش منابع انسانی در بهره‌وری سازمانی». حصون، 29. پارسامعين، ك و ناظم، ف (1389). «ارتباط كارآفريني و تعهد سازماني با تحليل رفتگي شغلي. تازه‌هاي روان‌شناسي صنعتي/سازماني. 7-17. جعفری‌خواه، سرور و گودرزی سروش، محمد مهدی. (1392). «بازخوانی تاثیر محیط یادگیری بر فرآیند ادراک و شناخت کودکان». همایش ملی معماری و شهرسازی انسان‌گرا. قزوین. حجت پناه و حسین، حیدرنتایج، وحید. (1395). «بررسی الگوهای طراحی در محیط کار اداری». کنفرانس بین‌المللی معماری و شهرسازی. فریدونکار. دانشگر مقدم، گلرخ و اسلامپور، مرمر. (1391). «تحلیل نظریه قابلیت محیط از دیدگاه گیبسون و بازخورد آن در مطالعات انسان و محیط انسان ساخت». معماری و شهرسازی آرمان شهر. درویش، حسن. (1386). «بررسی عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان؛ رویکرد تحلیلی - پژوهشی». فرهنگ مدیریت. 5(16). دستجردي، رضا؛ فوادالدینی، محسن؛ وجدان، سیدمرتضی؛ مهدی‌زاده، ایرج و رحیمی، فاطمه (1384). «عوامل موثر بر رضایت شغلی کارکنان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند». مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی. 8(19). 37-44. دستوریان، فروغ. (1394) «تطابق بیشتر محیط کار با انسان با توجه به اصول ارگونومی در فضاهای اداری». صنایع چوب، مبلمان و کاغذ. دفتر امور فنی و تدوین معیارهای سازمان برنامه و بودجه. (1377). ضوابط طراحی ساختمان‌های اداری. تهران: زحل چاپ. رابینز، استیفن. (1395). رفتار سازمانی، ترجمه علی پارسائیان و سید محمد اعرابی. تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی. ساعتچی، محمود. (1376). روان‌شناسی کار. تهران: ویرایش. شاهچراغی، آزاده. (1388). «تحلیل فرآیند ادراک محیط باغ ایرانی براساس نظریه روان‌شناسی بوم‌شناختی». هویت شهر.3. شولتز، کریستین نوربرگ. (1384). روح مکان؛ به سوی پدیدارشناسی معماری. ترجمه محمدرضا شیرازی. تهران: رخداد نو. طوسي، م. ع. (1382). بالندگي سازمانی. تهران: موسسه عالي آموزش و پژوهش مديريت و برنامه‌ريزي. عبدالله‌زاده، محمد مهدی. (1394). «معماری طبایع: تبیین رویکردی درباره نسبت انسان و محیط مصنوع بر مبنای چهارگانه‌ها». مطالعات معماری ایران. 3. فرزام شاد، م. (1388). مباني طراحي و برنامه‌ريزي مراكز اداري. تهران: جهان جام جم. فهیدي، فرزاد و ضیغمی محمدي، شراره. (1390). «نگرش پرستاران به شرایط حمایتی محیط کار موثر بر انتقال آموخته‌ها به کار». آموزش در علوم پزشکی. 11(2). 128-139. قابلی، مهدیه سادات، تازیکه لمسکی، ایمان و کلانتری، بهنام. (1394). «طراحی ساختمان‌های اداری با رویکرد ارتقای فعالیت فیزیکی و بهره‌وری کارکنان». کنفرانس بین الملی معماری، شهرسازی، عمران، هنر و محیط زیست افق‌های آینده نگاه به گذشته. گنبدکاووس. قائم، گیسو. (1380). «ارگونومی». صفه. 9. کریمی، ویکتوریا. (1385). «رنگ درمانی (رنگ، فرم، فضا)». رهپویه هنر. ماستیانی، سمانه و برقچی، معصومه. (1395). «بررسی تاثیر محیط کالبدی ساختمان‌های اداری در رفتار کارمندان». دومین کنفرانس بین‌المللی یافته‌های نوین پژوهشی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری. نیشابور. مرتضوی، شهرناز. (1380). روان‌شناسی محیط. تهران: دانشگاه شهید بهشتی. مک اندرو، فرانسیس تی. (1393). روان‌شناسی محیطی. ترجمه غلامرضا محمودی. تهران: وانیا. ميلاني فر، ب. (1386). بهداشت رواني. تهران: قومس. هاشمی نژاد، نجمه و انجم شعاع، امینه. (1395). «معماری بر مبنای شناخت قابلیت محیط تحلیل نظریه قابلیت محیط از دیدگاه گیبسون و شناخت مولفه‌های سازنده آن». کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در عمران، معماری و شهرسازی. برلین. وارث، سید حامد. (1385). «بازخوانی تئوری اداره: مطالعه هرمونوتیکی بروکراسی». علوم مدیریت ایران. 4. 113-135. Azagba, S. and Sharaf, M.F. (2012). “The relationship between job stress and body mass index using longitudinal data from Canada. International Journal of Public Health. 57(5). Bechtel, R. B., & Churchman, A. (2002). Handbook of Environmental Psycology. New York: John Wiley & sons. Brill M, Keable E, Fabiniak J,2000, “The myth of open plan”. Facilities Design and Management. 19(2). 36-39. Choi, JH and Moon, J. (2017). “Impacts of human and spatial factors on user satisfaction in office environments”. Building and Environment. Cooper, C., Browning, W. (2015). Human Spaces: The Global Impact of Biophilic Design in the Workplace. Crouch, A & Nimran, U. (1989). “Perceived Facilitators and Inhibitors of Work Performance in an Office Environment”. Environment and Behavior. 21(2). Deci, El & Ryan, RM. (2000). “The Empirical Exploratin of Intrinsic Moyivational Processes. Advances in Eperimental Social Psychology. 13. Fisk, WJ. (2002). “How IEQ affects health, productivity”. ASHRAE Journal. 44(5). Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Keyes, C. L. M. (2003). “Well-being in the workplace andits relationship to business outcomes: A review of the Gallup studies”. Flourishing: Positive Psychology and the Life Well Lived. C. L. M. Keyes & J. Haidt (Eds.). Washington, DC: American Psychological Association. 205-224. Hundert AT & Greenfield N. (1969), “Physical space and organizational behavior: A study of an office landscape”. Proceedings of the 77th Annual Convention of the American Psychological Association (APA). 601-602. Kaplan, R. (2007). “Employees’ reactions to nearby nature at their workplace: Thewild and the tame”. Landscape and Urban Planning. 82(1-2). 17-24. Kim, Jungsoo, de Dear, Richard, Candido, Christhina, Zhang, Hui, Arens, Edward. (2013) “Gender differences in office occupant perception of indoor environmental quality (IEQ)”. Building and Environment. 70. 245-256. Liu, Ying-Chieh. & Lu, Su-ju. (2009). “An Investigation of Function Based Design Considering Affordances in Conceptual Design of Mechanical Movement”. 8th international Conference, EPCE Springer 2009. Germany. Lottrup, L., Grahn, P., & Stigsdotter, U. K. (2013). “Workplace greenery and perceivedlevel of stress: Benefits of access to a green outdoor environment at the work-place”. Landscape and Urban Planning, Luvler. (1970). “Work Values of Academic Librarians: Exploring the Relationship Between values, job satisfaction commitment and Intent to Leave. Conference proceedings of the 11th CRL National Conference held in Charlotte. Motalebi, Ghasem. (2006). “A human-based approach to form-making principles of urbanspaces”. HONAR-HA-YEZIBA. 27. Raeve, L. D., & Kant, I. J. M., & Jansen, N. W. H., & Vasse, R., & Van den Brandt, P. A. (2009). “Changes in mental health as a predictor of changes in working time arrangements and occupational mobility: Results from a prospective cohort study”. Journal of Psychosomatic Research. 66(2). 137-145. Scott, W. R. (1964). “Theory of Organizations”, Handbook of Modern Sociology. R.E.L. Faris. (Ed). Chicago: Paul McNall Tolman, E. C. (1932). Purposive Behavior in Animals and Man. New York: Century. Vivian L, Choi, J, & Azizan, A. (2012). “Post-occupancy evaluation of 20 office buildings as basis for future IEQ standards and guidelines”. Energy & Buildings. Wagner, A.; Gossauer, E.; Moosmann, C. & Leonhart, R. (2007). “Thermal comfort and workplace occupant satisfaction—Results of field studies in german low energy office buildings”. Energy & Buildings. 39(7).

---

تعداد بازدید از مقاله : 49
تعداد دانلود فایل : 24